Archive for June, 2024

   เป็นที่ทราบกันดีอยู่แล้วค่ะว่า การสื่อสารเป็นสิ่งสำคัญมาก เราใช้การสื่อสารบอกความรู้สึก บอกความต้องการ ทำให้เกิดความเข้าใจซึ่งกันและกัน และดำรงชีวิตอยู่ได้ในฐานะสัตว์สังคม การสื่อสารมีหลายวิธีค่ะ แต่สามารถจัดกลุ่มได้ 4 รูปแบบด้วยกัน คือ การสื่อสารด้วยคำพูด (verbal) การสื่อสารโดยไม่ใช้ถ้อยคำ(nonverbal) การสื่อสารด้วยภาพ (visual) การสื่อสารด้วยการเขียน (written) ซึ่งแต่ละช่วงวัย แต่ละสถานการณ์ก็จะใช้การสื่อสารในรูปแบบที่ต่างกันออกไปค่ะ        สำหรับเด็กนั้น การสื่อสารเปรียบเสมือนประตูสู่โลกกว้าง ทำให้เด็กเรียนรู้ว่า เขาไม่ได้อยู่คนเดียวบนโลก #การสื่อสารสร้างความรู้สึกปลอดภัย ทำให้เด็กอบอุ่น รู้ว่าโลกนี้สามารถไว้ใจได้ และเปิดใจที่จะเรียนรู้โลกต่อไป #ในวัยเด็กเล็กเริ่มสื่อสารโดยไม่ใช้ถ้อยคำ ทั้งแววตา  สีหน้า ท่าทาง การสัมผัส…

   เราถูกสอนมาเสมอตั้งแต่เด็กๆ ว่าการแบ่งปันเป็นสิ่งที่ดี เป็นนิสัยที่เราควรจะต้องมี เราต้องรู้จักเสียสละสิ่งของที่เรามีและแบ่งให้ผู้อื่น ไม่ว่าจะเป็นเพื่อนหรือคนในครอบครัว ยิ่งเราเป็นพี่แล้วนั้น ยิ่งต้องรู้จักที่จะเสียสละแบ่งให้น้อง หากเราไม่ยอมแบ่งปัน จะถูกตำหนิและเราจะกลายเป็นเด็กที่ไม่มีน้ำใจ ไม่น่าเล่นด้วย คุณพ่อคุณแม่ลองย้อนไปนึกถึงสมัยยังเด็กและคิดว่า ในตอนนั้นเราพร้อมแบ่งสิ่งของต่างๆ นั้นให้ผู้อื่นจริงๆ หรอ? เราสงสัยไหมว่า ทำไมต้องแบ่ง? การสอนแบบนี้ยุติธรรมกับเด็กแล้วใช่หรือไม่?      ในความเป็นจริง การแบ่งปันเป็นสิ่งที่ท้าทายกับเด็กมาก เพราะเด็กเติบโตมาจากตัวเขาเองที่เป็นศูนย์กลางจักรวาล (ego-centric) และคิดว่าคนอื่นเข้าใจและต้องคิดเหมือนกับที่ตัวเองคิด ดังนั้นหากเขาอยากได้ ก็คือหยิบมาให้ได้ หรือ เล่นตามใจตัวเขาเองให้ได้ นั่นคือ กระบวนการคิดตามวัยที่เด็กจะโตขึ้น สัมพันธ์กับพฤติกรรมการแบ่งปันของด้วย จริงๆ แล้ว การแบ่งปันไม่ได้หมายความถึง การที่เด็กแบ่งสิ่งของของตัวเองให้ผู้อื่นแต่อย่างเดียว…

   ความกลัวเป็นสิ่งปกติ ที่เกิดขึ้นได้ตามพัฒนาการของเด็กทุกคน ในแต่ละวัยเด็กก็จะพัฒนาความกลัวที่แตกต่างกัน ในวัยทารกจะกลัวคนแปลกหน้า โตขึ้นมาหน่อย จะกลัวเสียงดัง กลัวเจ็บ กลัวสิ่งของที่มาพร้อมกับอารมณ์ตกใจหรือควบคุมไม่ได้ โตมาอีกนิด เริ่มระวังมากขึ้น และมีจินตนาการสูง ก็เริ่มที่จะกลัวความมืด กลัวสัตว์ประหลาด กลัวสิ่งที่ตามจินตนาการของตนเอง กลัวสิ่งที่เป็นอันตราย และเมื่อโตจนสามารถรับรู้ แยกโลกความจริง ออกจากจินตนาการได้ จะเริ่มประเมินสิ่งใดควรกลัว สิ่งใดที่ทำร้ายเราได้ และจะกลัวสังคม คนรอบข้างมากกว่าเรื่องจินตนาการ        พฤติกรรมของเด็กแต่ละคน เมื่อเผชิญกับความกลัว ก็จะแตกต่างกันไป บางคนร้องไห้ บางคนนิ่ง หนีห่าง บางคนหยุดเพื่อประเมินสถานการณ์ บางคนขอความช่วยเหลือจากผู้อื่น บางคนใจดีสู้เสือ โดยทั่วไปแล้วพฤติกรรมที่เกิดจากความกลัวจะไม่น่าเป็นห่วงอะไร เพราะเกิดจากการที่เด็กระวังหรือกังวลใจในสิ่งที่จะเกิดขึ้น…

  ตอนนี้ใกล้ช่วงเปิดเทอมแล้วค่ะ เด็กๆ คงจะกำลังตื่นเต้น สนุกสนานกับการเตรียมตัวไปโรงเรียน แต่โรงเรียนใช่ว่าเป็นที่สำหรับเด็กฝ่ายเดียว โรงเรียนเป็นที่เรียนรู้ร่วมกันระหว่างพ่อแม่ลูกและบุคคลอื่นนอกบ้าน พอเปิดเทอมเด็กๆ ต้องเจอเหตุการณ์ต่างๆ มากมายซึ่งเป็นประสบการณ์ในโลกความเป็นจริงที่มีหลากหลายรูปแบบมากเลยค่ะ ทั้งท้าทาย สนุกสนาน มีความสุข รอยน้ำตา ดีใจ ภูมิใจ ท้อถอย ผิดหวัง ทุกสิ่งล้วนเป็นบทเรียนให้เด็กและพ่อแม่ได้ร่วมกันเรียนรู้ทั้งสิ้นค่ะ   ประสบการณ์หนึ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้แน่ๆ คือ ผลสอบ ซึ่งอาจสร้างความสุขให้หลายๆ คน แต่ในขณะเดียวกัน ก็สร้างน้ำตาความเสียใจ ผิดหวัง กดดันให้แก่เด็กหลายๆ ครอบครัวเช่นเดียวกัน ช่วงเวลาประกาศผลสอบ กลายเป็นช่วงเวลาที่หลายๆ ครอบครัว เผลอลืมเป้าหมายที่แท้จริงในการเรียนรู้ของเด็กไป สังคมเรานำคะแนนสอบมาเป็นตัวตัดสิน…

   หากพูดถึงเรื่องของการแข่งขันคงเป็นเรื่องที่หลายครอบครัวไม่อยากให้เกิดและพยายามหลีกเลี่ยงไม่ให้เกิดการแข่งขัน หรือการเปรียบเทียบขึ้น เพราะผลจากการแข่งขัน บางครั้งก็ไม่น่ายินดีเสมอไป แต่ในฐานะที่เราเป็นมนุษย์ ก็ไม่สามารถปฏิเสธได้ ว่า การแข่งขันเป็นหนึ่งกลไกในสังคมที่ต้องเกิดขึ้น แม้ว่าลูกจะไม่เคยเจอการแข่งขันในครอบครัว แต่พอออกสู่โลกกว้างย่อมมีการแข่งขันที่เกิดขึ้นเสมอ หากลูกเคยมีประสบการณ์เรื่องการแข่งขันมาบ้าง รู้จักตัวเอง สามารถเรียนรู้จัดการอารมณ์ได้ ก็จะทำให้มีภูมิต้านทานและรับมือการแข่งขันในอนาคตได้ดีขึ้น      ก่อนอื่น เรามารู้จักกับ การแข่งขัน กันก่อนค่ะ จริงๆ แล้ว การแข่งขันเป็นหนึ่งในสัญชาตญาณของมนุษย์ในการเอาตัวรอด และจะเกิดในผู้ชายมากกว่าผู้หญิง เพราะฉะนั้นบางทีความรู้สึกอยากจะเเข่งขันก็เกิดขึ้นเอง โดยที่ไม่ต้องสอน กลไกและผลของการแข่งขันนั้น มีส่วนดีหลายด้าน ทั้งความมุมานะ ความพยายาม การมุ่งเป้าหมาย ความภาคภูมิใจและความมั่นใจในตัวเอง แต่ผลไม่ได้มีด้านเดียวด้านตรงข้ามก็มีหลายส่วนเช่นกันที่เด็กต้องฝึกรับมือให้ได้ ไม่ว่าจะเป็น การจัดการกับอารมณ์…

    สายสัมพันธ์ระหว่างพ่อแม่ลูก เป็นรากฐานสำคัญของการเติบโตของลูกเลยล่ะค่ะ หากลูกมีสายสัมพันธ์ที่มั่นคง แน่นแฟ้น ก็จะเติบโตเป็นเด็กที่มีตัวตน พร้อมที่จะออกไปเรียนรู้โลกอย่างมั่นใจ เป็นตัวของตัวเอง มีวิจารณญาณแยกแยะสิ่งที่ควรทำ และยั้งใจในสิ่งที่ไม่ควรทำได้ดี ในทางกลับกันหากสายสัมพันธ์เปราะบาง ลูกก็จะมีความหวั่นไหวในการเรียนรู้โลก ไม่กล้าตัดสินใจ และมีแนวโน้มที่จะถูกชักจูงจากสิ่งต่างๆ ได้ง่าย คุณพ่อคุณแม่หลายท่านก็คงอยากให้ลูกเติบโตอย่างมั่นคง มั่นใจในความสัมพันธ์ ซึ่งรูปแบบความสัมพันธ์จะเป็นอย่างไร ขึ้นอยู่กับวิธีการเลี้ยงดูและการมีปฏิสัมพันธ์ของพ่อแม่เป็นหลักค่ะ    อย่างที่คุณพ่อคุณแม่ทราบ สัมพันธภาพที่ดีเกิดจากความรัก ความเข้าใจที่พ่อแม่มีให้แก่ลูก ซึ่งวิธีการแสดงออกสำคัญมากค่ะ วันนี้ครูปองมีวิธีการดีดีมาแนะนำ ทำให้สัมพันธภาพพ่อแม่ลูกดีขึ้นได้ค่ะ     ใช้เทคนิคแสดงความเข้าใจและสะท้อนอารมณ์สม่ำเสมอ การสะท้อนอารมณ์ แสดงความเข้าใจ เป็นหนึ่งวิธีที่ช่วยให้ลูกรู้สึกว่าเขามีที่พึ่ง มีคนที่เข้าใจและยอมรับในตัวเขาแบบที่ไม่ต้องตัดสินถูกหรือผิด เมื่อเกิดปัญหา หรือต้องการคำแนะนำ ลูกก็จะพร้อมกลับมาหาคนที่เข้าใจเขา…

การเลี้ยงลูกเชิงบวก แนวทางการเลี้ยงลูกที่คุณพ่อคุณแม่หลายท่านรู้จักและเคยได้รับข้อมูลกันมาบ้างแล้ว แต่ก็มีอีกหลายท่านที่ยังสงสัย ว่าจริงๆ แล้วขอบเขตของการเลี้ยงลูกเชิงบวกคืออะไรกันแน่? วิธีนี้ได้ผลจริงๆ หรอ? ทำไมเอาไปใช้แล้วลูกยังงอแงอยู่? บางท่านเข้าใจผิดว่า การเลี้ยงลูกเชิงบวก คือ การทำให้ลูกมีความสุขด้วยการตามใจ ลูกสามารถทำอะไรก็ได้ตามที่ต้องการ ไม่มีกฎเกณฑ์ เป็นสาเหตุที่ทำให้ลูกเอาแต่ใจ จึงกลับไปใช้วิธีการเลี้ยงดูแบบเดิม คือ การสั่ง ขึ้นเสียง ดุ ตำหนิ ตี เพื่อหยุดพฤติกรรมลูก ไม่ให้ร้องไห้ เอาแต่ใจ และทำตามสิ่งที่พ่อแม่ต้องการ ซึ่งจริงๆ แล้ว การเลี้ยงลูกเชิงบวกคืออะไรกันแน่ เรามาหาคำตอบกันค่ะ การเลี้ยงลูกเชิงบวก เป็นแนวทางการเลี้ยงลูกที่มีแก่นมาจากการเคารพซึ่งกันและกัน (respect) โดยมองว่า ลูกเป็นคนคนหนึ่งที่มีสิทธิ์…